تمسخر یا طرد شدن دانش‌آموزان توسط هم‌سالان

چرا برخی کودکان طرد یا تمسخر می‌شوند؟

🔹 تفاوت در ظاهر (چاقی، قد کوتاه، نوع پوشش)
🔹 مشکلات زبانی یا لهجه
🔹 ضعف در مهارت‌های اجتماعی
🔹 داشتن اختلالات یادگیری یا نیازهای ویژه
🔹 رقابت‌ها و حسادت‌های کودکانه در کلاس

نقش مدرسه ابتدایی در پیشگیری و مداخله

در مدارس ابتدایی، معلمان و والدین نقش مهمی در شناسایی زودهنگام و مداخله به‌موقع دارند. راهکارهای زیر برای کاهش این پدیده مؤثر هستند:

۱. آموزش مهارت‌های اجتماعی و همدلی

در برنامه‌های کلاسی، به کودکان یاد بدهیم چگونه احساسات دیگران را درک کنند و به جای تمسخر، از تفاوت‌ها قدردانی نمایند.

۲. ایجاد فرهنگ کلاس مشارکتی

معلم می‌تواند با طراحی فعالیت‌های گروهی متنوع و جابه‌جایی ترکیب تیم‌ها، فرصت دیده‌شدن را برای همه فراهم کند.

۳. نظارت فعال بر رفتارهای کلاسی و زنگ تفریح

با مشاهده دقیق، معلم می‌تواند روابط ناسالم را زودتر شناسایی کرده و قبل از عمیق‌شدن مداخله کند.

۴. گفتگو با والدین و ایجاد ارتباط مؤثر خانه و مدرسه

اطلاع‌رسانی محترمانه به والدین کودک آسیب‌دیده و کودکِ آزارگر، با هدف اصلاح رفتار و حمایت دوسویه.

چگونه می‌توان به کودک طردشده کمک کرد؟

• گوش دادن فعال و بدون قضاوت به کودک
• تقویت نقاط قوت او (مثل نقاشی، ورزش یا داستان‌گویی)
• حمایت برای شرکت در فعالیت‌های گروهی
• معرفی الگوهای موفقی که در گذشته طرد شده بودند (برای افزایش انگیزه)

نتیجه‌گیری

طرد یا تمسخر از سوی هم‌سالان، مسئله‌ای گذرا یا بی‌اهمیت نیست، بلکه آغازی برای زخم‌های روانی جدی در آینده است. در مدرسه سلاله جوان، باور داریم که با ایجاد محیطی امن، صمیمی و همدلانه، می‌توانیم بستری برای رشد سالم عاطفی و اجتماعی همه‌ی دانش‌آموزان فراهم کنیم.

منابع

Harvard Center on the Developing Child. (2020). Peer Rejection and Brain Development.

Rubin, K. H., Bukowski, W. M., & Laursen, B. (2011). Handbook of Peer Interactions, Relationships, and Groups.

Olweus, D. (1993). Bullying at School: What We Know and What We Can Do.